Tekst pierwotnie publikowany był na łamach miesięcznika Rebel Times (nr 29, luty 2010)
Miesiąc temu, w obszernym tekście przedstawiłem Wam trzecią edycję gry fabularnej Earthdawn, koncentrując się na pierwszym z dwóch podstawowych podręczników: Player’s Guide. Zgodnie z wygłoszoną wówczas zapowiedzią, dzisiaj opowiem o tym, jak prezentuje się drugi podstawowy podręcznik, którego tytuł brzmi Gamemaster’s Guide. Jeżeli nie znasz Earthdawna, gorąco zachęcam by w pierwszej kolejności zapoznać się z tekstem sprzed miesiąca, gdyż podstawowym założeniom systemu poświęciłem tam sporo miejsca. W tej recenzji natomiast skoncentruję się wyłącznie na tym, co oferuje nam adresowany do Mistrzów Gry podręcznik, w jaki sposób zaprezentowano w nim informacje i czy warto po niego sięgnąć.
Wykonanie
Na temat wykonania nie będę się za bardzo rozwodził, ponieważ Gamemaster’s Guide prezentuje się dokładnie tak samo, jak przedstawiony miesiąc temu podręcznik dla graczy. Mamy więc solidną, liczącą trzysta stron księgę w twardej oprawie. Świetna, klimatyczna okładka, kolorowe mapy po jej wewnętrznych stronach, ładna, czarno-biała szata graficzna wewnątrz i kiepski papier oraz nierówny poziom ilustracji. Pod tym względem oba podstawowe podręczniki Earthdawna prezentują się identycznie.
Historia
Prezentowany miesiąc temu podręcznik dla graczy zawierał w zasadzie kompletną mechanikę systemu oraz zaledwie podstawowe informacje na temat świata gry. Nikogo więc chyba nie zaskoczy fakt, że w podręczniku dla Mistrzów Gry krainom, będącym miejscem akcji poświęcono znacznie więcej miejsca. W pierwszym rozdziale książki znajdziemy obszerną prezentację historii świata Earthdawna. Spisane tu dzieje przedstawiają okoliczności, w jakich doszło do powstania Wiecznej Biblioteki, a później największej politycznej, magicznej i militarnej potęgi świata, jaką jest dziś Imperium Therańskie. Nie brak tu rzecz jasna informacji o trudnych czasach przed Pogromem, okolicznościach poznania przez mędrców nadchodzącego zagrożenia i pracach nad wynalezieniem sposobu na przetrwanie Długiej Nocy. Dowiemy się także o najważniejszych wydarzeniach w Therze i Barsawii, jakie zdarzyły się przed Pogromem: o Wojnach Orichalkowych, które całą prowincję pogrążyły w chaosie, o schizmie na Dworze Elfów i o okolicznościach powstania Sfinksa w Therze. Wreszcie poznamy wydarzenia z czasów Pogromu i po jego zakończeniu. Zaprezentowana w nowej edycji historia nie doczekała się stabilizacji: bohaterowie graczy wyruszają na bezdroża Barsawii w bardzo niepewnych czasach. Niedawno miało miejsce wiele istotnych wydarzeń, za sprawą których nieuniknione są w bliskiej przyszłości krwawe konflikty i polityczne przewroty. Dla osób lubiących kampanie pełne wielkiej polityki jest to materiał wielce pomocny przy szykowaniu przygód, ale można oczywiście zaprezentowane tu informacje odsunąć na bok, jeżeli preferencje grupy dotyczą innego rodzaju wyzwań.
Więcej o świecie
Kolejne rozdziały podręcznika pozwalają poznać codzienny obraz różnych regionów Barsawii. Nie mogło tu zabraknąć informacji o tym, jak wyglądało życie Barsawian podczas Pogromu, o budowie cytadel i kaerów – magicznie zapieczętowanych schronień, w których żyły całe pokolenia mieszkańców. Dzisiaj te starożytne budowle są stałym elementem krajobrazu świata i niejednokrotnie staną na drodze podróżnych.
Zaprezentowane tu informacje dotyczą także codziennego życia mieszkańców Barsawii, ich natury i skłonności, z uwypukleniem różnic w zwyczajach poszczególnych ras. Nie zabrakło także szerszych informacji o najważniejszych metropoliach i wyjątkowych, legendarnych miejscach, których w Barsawii jest bardzo wiele. Przedstawiony tu materiał czyta się znakomicie i stanowi on bezmiar inspiracji podczas projektowania kampanii. Zapewnia również kompletny i spójny obraz prowincji, a udało się to osiągnąć za pomocą tekstu lekkiego w lekturze. Zgodnie z duchem pierwszej edycji Earthdawna, masa zaprezentowanego materiału stylizowana jest tak, byśmy podczas lektury odnosili wrażenie, że czytamy pochodzące ze świata gry zapiski podróżników, badaczy i naukowe księgi spisane przez mędrców na potrzeby niezmierzonych księgozbiorów Biblioteki w Throalu. Jest to świetny pomysł, w dodatku zrealizowany w mistrzowski sposób.
Co jeszcze?
Sporo miejsca w podręczniku poświęcono poradom dotyczącym prowadzenia Earthdawna oraz projektowania przygód. Towarzyszą im zasady przeprowadzania testów, szereg tabel użytecznych przy ustalaniu stopni trudności, jak również zasady, według których powinniśmy nagradzać drużynę Punktami Legend. Powiem szczerze, że trudno mi obiektywnie ocenić tą część podręcznika. Większość tekstu w całym Gamemaster’s Guide, włącznie z materiałem zawartym w tych rozdziałach, stanowią w znacznej mierze przedruki materiałów z pierwszej edycji. Poznałem ten tekst wiele lat temu i trudno mi uczciwie dziś ocenić, czy przedstawione tutaj porady dotyczące prowadzenia będą dla czytających wartościowe i inspirujące. Wydaje mi się, że jest to materiał dość przeciętny, nieszczególnie porywający, ale w sumie całkiem niezły. Najbardziej użyteczna jest tu bez wątpienia ta bardziej „mechaniczna” część, zawierająca wiele elementów, za pomocą których utrudnimy graczom życie. Testy towarzyszące pokonywaniu przeszkód, rozmaite pułapki, przekleństwa i trucizny, czyli masa drobiazgów, z których każdy MG (w mniejszym lub większym stopniu) z radością skorzysta. Nie mogło również zabraknąć opisu magicznych skarbów, na jakie można się w Barsawii natknąć, konkretnie całkiem pokaźnego zestawu znanych przedmiotów wątkowych. Nie ma tu niestety informacji o legendarnych artefaktach, co niejako wymusza na grających sięgnięcie z czasem po podręcznik dodatkowy o tytule Gamemaster’s Companion.
Bestiariusz stanowi połowę podręcznika i podzielony został na cztery rozdziały (poświęcone potworom, duchom, smokom i Horrorom). To bardzo obszerny materiał i trzeba przyznać, że zaprezentowany w dość interesujący sposób. Statystykom rozmaitych istot i opisom posiadanych przez nie mocy towarzyszy naprawdę spora porcja materiału źródłowego, uzupełniającego informacje o świecie gry i jego mieszkańcach. Bestiariusz jest bez wątpienia mocną stroną tego podręcznika.
Podsumowanie
Gamemaster’s Guide to podręcznik dosłownie napakowany treścią. Nie ma tu informacji zbędnych, rozdziałów niezbyt użytecznych, czy też wciśniętych na siłę. Z założenia miało to być uzupełnienie Player’s Guide o informacje niezbędne dla Mistrzów Gry i tak też się stało. Gamemaster’s Guide zapewnia wystarczający do swobodnego prowadzenia kampanii obraz świata, bardzo bogaty, inspirujący bestiariusz i całkiem konkretną porcję informacji pomocnych przy tworzeniu przygód. Pod względem zawartości podręcznik ten oceniam bardzo wysoko. Podobnie zresztą oceniłem miesiąc temu podręcznik dla graczy.
Z jednej strony, tak jak stwierdziłem już miesiąc temu, nabywając te dwa podręczniki otrzymujemy kompletną prezentację mechaniki i w pełni wystarczający, obszerny opis świata. Z drugiej jednak, kilku istotnych informacji zabrakło, co wymusza na nas rozważenie nabycia dodatkowo Player’s Companion oraz Gamemaster’s Companion. Nie chodzi mi tu o galerię NPC, czy rozszerzenie mechaniki o wysokie kręgi i rozwinięcia talentów. Przede wszystkim za karygodną uważam decyzję, by w podręcznikach podstawowych nie znalazło się miejsce na porządną prezentację Pasji (których panteon obrazuje wierzenia Barsawian), nie wspominając już o roli i zasadach dotyczących Głosicieli. W podręczniku dla Mistrzów Gry przydałyby się także, chociaż nieliczne przykłady legendarnych przedmiotów. Prowadzenie Earthdawna bez tych elementów nie jest na dłuższą metę dobrym pomysłem. Dlatego na koniec tej recenzji pragnę zaznaczyć, że o ile Earthdawna uważam za bardzo dobry system i wskazuję na wiele jego silnych atutów, o tyle by móc czerpać z jego bogactwa w trzeciej edycji zmuszeni jesteśmy ponieść niemałe wydatki, ponieważ niedługo po zakupie podręczników podstawowych dochodzimy do wniosku, że potrzebne są nam dwa kolejne. Earthdawna polecam gorąco, ale to, o czym wspomniałem na koniec warto mieć na uwadze.
Ocena:
Wykonanie: 2.5 / 5
Miodność: 4.5 / 5
Cena: 2.5 / 5
Komentarz do oceny
Wykonanie: Podręcznik prezentuje się podobnie do recenzowanego miesiąc temu Player’s Guide. Równie znakomita okładka, ta sama szata graficzna wewnątrz, ten sam nierówny poziom ilustracji i papier, którego jakość pozostawia wiele do życzenia.Miodność: Cała masa informacji użytecznych przy projektowaniu kampanii i prowadzeniu sesji Earthdawna. Sporo informacji na temat świata gry, świetnie napisany, rozbudowany bestiariusz, zasady prowadzenia przygód i nagradzania graczy. Całość dobrze się czyta i wygodnie stosuje podczas sesji.
Cena: Wysoka. Jest to jeden z dwóch podstawowych podręczników wymaganych do rozpoczęcia gry. Napakowany użytecznymi informacjami, ale nie powalający na łopatki jakością wydania. Ceny niestety nie można nazwać atrakcyjną.
